فاکتورهای خطر ژنتیکی دیابت نوع یک

 به عنوان بخشی از تحقیقات درحال انجام بروی نقش ژن ها در ایجاد دیابت نوع 1، محققین مرکز دیابت Joslinبا همکاری گروهی از دانشمندان دانشگاه Wurzburgنشان دادند که چگونه یک تغییر ژنتیکی دردیابت نوع 1 وسایر بیماریهای اتوایمیون  می تواند موجب حساسیت سیستم ایمنی علیه بدن خود فرد شود.این یافته ها در شماره ی آینده  ی مجله ی Diabetesمنتشر خواهد شد.

 مطالعات اخیر بروی ژنوم انسان نواحی ژنتیکی مرتبط با بیماریهای اتوایمیون نظیر دیابت نوع یک را مشخص نموده است. دانشمندان مرکز Joslinدربخش ایمونولوژی به   جستجوی چگونگی تأثیر این ژنها که بطور وسیعی با انواع بیماریهای اتوایمیون مرتبط هستند بروی بروز خطر ابتلا به بیماریها پرداختند.

 یکی از این ژنها PTPN22  است که در عملکرد لنفویست ها (نوعی سلول سیستم ایمنی ) نقش دارد یک جهش یا تغییر در ژن PTPN22به عنوان یک فاکتور خطر برای ابتلا به دیابت نوع 1 و چندین اختلال اتوایمیون دیگر محسوب می شود.

ژن PTPN22در تولید یک پروتئین کلیدی که  LYP یا لیمفوئید تیروزین فسفاتاز نام دارد نقش دارد این پروتئین به کنترل فعالیت سلولهای T,Bدر سیستم ایمنی کمک می کند. جهش در ژن PTPN22نوع دیگری از پروتئین LYPرا تولید می کند که دارای ساختمان مولکولی متفاوتی می باشد.

اکثر مطالعات انجام شده بروی بیماریهای مرتبط با جهش در ژن PTPN22نشان می دهد  این جهش ژنتیکی gain-of-functionاست وسبب افزایش فعالیت پروتئین LYPو کاهش فعالیت سلولهای T,Bمی شود. همین موضوع سبب مستعد شدن فرد به ابتلا به بیماریهای اتوایمیون می شود.هنگامیکه سلولهای ایمنی درفاز بلوغ دارای فعالیت کمتری باشند از مکانیزم هایی که به حفاظت از بدن در برابر حمله ی ایمنی کمک می کنند، سرباز می زنند . البته در یکی از تحقیقات انجام شده که به آنالیز اطلاعات بدست آمده از انسان و موشهایی که دچار دستکاری ژنتیکی شده اند، پرداخته است اشاره به  جهش LYPدر دیابت نوع یک دارد که یک جهش loss-of-functionاست و سبب کاهش فعالیت LYPمی شود.

برای حل این اختلاف، دانشمندان مرکز Joslinبا استفاده از  یک مدل خاص موش که توسط دانشجوی دکتر کسلر، Peilin Zhengتولید شده بود به بررسی این موضوع پرداختند. آنها با استفاده از تکنولوژیی که تداخلات RNAرا با هم ترکیب می کرد (روشی که ، استفاده از  آن بیان ژن را ساپرس می کند) وترانسژنز lentiviral(که یک  روش تغییر ژنتیکی حیوانات است) به دستکاری فعالیت ژن در اکثر موشهای مدل برای دیابت نوع 1 (موشهای دیابتی غیر چاق NOD) پرداختند. در این تحقیق دانشمندان قادر بودند به راحتی ژن PTPN22را در موشهای NODروشن وخاموش نمایند.

 دکتر کسلر می گوید: ما اولین کسانی هستیم که از  این روش درموشهای NODاستفاده نمودیم. اینکار روش بسیار قدرتمندی برای مطالعه ی سهم ژن PTPN22در ایجاد بیماری است.

هنگامیکه PTPN22درموش خاموش گردد مشابه با زمانیکه جهش سبب متوقف  شدن عملکرد آن می شود تعداد سلولهای Tتنظیمی افزایش وخطر دیابت اتوایمیون کاهش می یابد.

دکتر کسلر می گوید این اولین تحقیقی است که بروی مدلهای موش دیابتی انجام شد و از فرضیه ی  افزایش فعالیت پروتئین LYPحمایت میکند به گفته ی دکتر کسلر اینکار به حل مشکل اختلاف نظر در این زمینه کمک کرده است.

 با بدست آوردن اطلاعات بیشتر دراین زمینه ارزش درمانی دستکاری ژنتیکی ژن PTPN22مشخص گردید. این تحقیق می تواند به ایجاد روش های درمانی  جدید که با ممانعت LYPبه منظور کاهش یا جلوگیری از اتوایمیونیتی انجام  می شود، کمک کند.

به گفته ی دکتر کسلر: هدف ما درمان بیماریهای اتوایمیون است  ممانعت از عملکرد LYPدربیماران میتواند سبب افزایش سلولهای ایمنی  تنظیمی و حفاظت در برابر حمله ی سیستم به سلولهای خودی شود. اما هنوز  این آزمایشات  بروی انسان بر اساس نتایج امیدوار کننده ای که درموش بدست آمد، انجام نشده است.

دانشمندان مرکز Joslinبرای درک عمیق چگونگی اثر ممانعتی PTPN22و تأثیر بروی سلولهای B,Tدرحال تحقیق و بررسی هستند.

منبع: www.sciencedaily.com/releases/2012/11/121128132355.htm